De hersteloperatie voor gedupeerden van de Toeslagenaffaire loopt al enige tijd. Van een voortvarende en ruimhartige compensatie van (de meeste) gedupeerden is tot op heden niet gebleken. De Belastingdienst Toeslagen is voorloper gebleken in het niet halen van de wettelijke termijnen die in de Algemene wet bestuursrecht en de Wet hersteloperatie toeslagen zijn genoemd. Niet dagen of weken, maar maanden en jaren worden de wettelijke termijnen overschreden. Vaak komt er pas na tussenkomst van een rechter schot in de zaak.
Procedures bij de rechtbank gericht tegen de weigering van de Belastingdienst Toeslagen om tijdig een besluit te nemen liepen op. Hoewel de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft geprobeerd om kaders voor meer uniforme behandel termijnen te schetsen, lijkt de behandeling van de zaken bij de rechtbanken vast te lopen. Daarnaast lopen de rechterlijk aan de Belastingdienst Toeslagen opgelegde dwangsommen op.
Begin dit jaar hadden ruim 57.000 mensen om compensatie gevraagd, waarvan 10% een advocaat had (bron: Advocatenblad 2023-01).
Voor gedupeerden is het lang wachten. Daarnaast is er veel onzekerheid over andere zaken. Want niet alleen de herbeoordeling van het recht op KOT duurt lang. Daarnaast spelen nog tal van andere zaken: schuldovername door de Sociale Banken Nederland, een melding in de Fraude Signalering Voorziening (FSV) vermelding, de ex-partnerregeling, de kindregeling en gewijzigde mogelijkheden om schade vergoed te krijgen.
Er wordt gezocht naar alternatieve manieren om gedupeerden sneller te kunnen helpen. De staatssecretaris Toeslagen & Douane heeft in juni per brief aan de Tweede Kamer laten weten dat er een nieuwe schaderoute wordt toegevoegd aan het herstelproces. Deze nieuwe route biedt gedupeerden de mogelijkheid om een abstracte schadeberekening te maken op basis van forfaitaire bedragen, voor zowel materiële als immateriële schade. Daarbij zou de bewijslast lager liggen en het verhaal van de gedupeerden uitgangspunt zijn. De nieuwe route bevond zich in de pilotfase en zou per oktober 2023 breder toegankelijk zijn.